Bokashi
GFT afval is iets waar je je niet al teveel mee bezig wilt houden. Niet alleen omdat het afval is, maar ook omdat het behoorlijk kan gaan stinken in de afvalbak.
Waarom?
Wil jij voorkomen dat de afvalbak gaat stinken? Of vind je het juist zonde dat GFT in het restafval belandt terwijl het ook als grondstof gebruikt kan worden? Of ben je enthousiast over zero-waste en wil je de restafvalbak zo leeg mogelijk houden? Ongeacht wat je motief is, de bokashi emmer kan je met al die doelen uitstekend helpen.
Wat is de bokashi emmer?
De bokashi emmer is een luchtdichte emmer voor in de keuken om al je GFT in te verwerken door het te fermenteren. Van bananenschillen tot gekookte etensresten en van houten tandenstokers tot oude bloemen. Zelfs vlees- en visresten kunnen erin, alles behalve grote botten. Als het maar afbreekbaar is, kun je het in de fermenteer emmer verwerken. Items of verpakkingen waarop staat dat ze composteerbaar (compostable) zijn, kun je niet in een bokashi emmer verwerken. Die zijn vaak alleen composteerbaar in industriële composteerprocessen, niet via je GFT. Je moet dit soort verpakkingen dan ook eigenlijk altijd bij het restafval weggooien.
Bokashi is het Japanse woord voor goed gefermenteerd organisch materiaal. Het is een zeer eenvoudig fermenteerproces dat geen vieze geurtjes of rotting/schimmel met zich meebrengt. Wanneer je de emmer opent om je GFT afval erin te doen, ruikt het zelfs licht zoetig.
Hoe gebruik je de emmer?
Wanneer je een bokashi set koopt, krijg je 2 bokashi emmers en een zak bokashi-starter. Dit ziet eruit als zaagsel maar het zijn micro-organismen die helpen met het fermenteerproces. Het vullen van de emmer gaat het beste met een opbouw die lijkt op een lasagne. Je start op de bodem met een laagje starter, breng daarop een laagje GFT aan (GFT klein snijden bevordert het proces), even aandrukken en een laagje starter aanbrengen. Daarna kan de emmer weer dicht. Je kunt bijvoorbeeld een klein bakje op het aanrecht gebruiken dat je door de dag heen vult en eens per dag leegt in de bokashi emmer.
De eerste emmer kan dan nog ongeveer 2 weken fermenteren. Als beide emmers vol zijn, moet je de eerste emmer legen. Je GFT ziet er na het fermeteren nog zo goed als hetzelfde uit als toen je het in de bokashi emmer deed. Dit is precies de bedoeling, want pas bij het composteren gaat het afbreken.
Je kunt de inhoud van de emmer op 2 manieren verwerken:
- De bokashi inhoud kan direct worden ingegraven in de grond om de grond vruchtbaarder te maken. Dit kan bijvoorbeeld in een moestuin of als je voldoende ruimte hebt tussen de planten in de tuin. Je kunt het niet op de grond aanbrengen zoals mest of compost, je moet het ingraven.
- Heb je onvoldoende ruimte om de emmer-inhoud elke paar weken in te graven dan kun je het verwerken in een compostvat. Dan graaf je het in tussen het materiaal dat al in je compostvat zit. Begin je met een leeg compostvat? Schep er wat aarde in, leeg de emmer en dek af met nog wat aarde.
Maak de emmer vervolgens schoon en hij is weer klaar om opnieuw te vullen.
Bij een kleinere tuin is het gebruik van een compostvat het makkelijkst omdat je beperkt ruimte hebt om je gefermenteerde GFT-afval elke paar weken in te graven. Zorg dat het compostvat op de open grond (geen tegels) staat zodat kleine beestjes van de onderkant het vat in kunnen om te helpen bij het composteren. Het regelmatig toevoegen van de bokashi inhoud aan je compostvat geeft mooie donkere compost/aarde. Dit kan in de tuin tussen de planten worden gestrooid, je kunt je bloembakken ermee aanvullen of het gebruiken als basis voor een geveltuin.
Op deze manier kan jouw GFT afval in een circulair proces worden gebruikt als grondstof voor de bodem rond je eigen huis.
Tips:
- Gebruik niet te weinig starter, ongeveer 20ml starter tussen de lagen is voldoende
- GFT klein snijden versnelt het proces van fermenteren en composteren
- Maak de laag GFT in de bak ongeveer 5cm dik voordat je er weer starter tussen doet
- Vocht uit de emmer is via het kraantje af te tappen en 1:100 aan te lengen met water voor extra voeding van de buitenplanten
- Zowel in de grond als in het compostvat gaat het proces in de zomer sneller dan in de winter, raak hierdoor niet ontmoedigd in de winter
- Probeer met een pook of hark je compostvat luchtig te houden. Je kunt het vat af en toe ‘keren’ of compost ook aan de onderkant eruit scheppen en bovenop weer aanbrengen
- Een bokashi set inclusief starter is zowel online te krijgen als wel lokaal bij een winkel als Gooodyfooods voor ongeveer 60 euro
- Een compostvat is eenvoudig tweedehands op de kop te tikken voor een paar tientjes
Links:
Extra uitleg en bestelmogelijkheid:
https://www.eco-logisch.nl/EM-Bokashi-Bokashi--Keukenemmer---complete-set-1309
Informatie van de Consumentenbond:
https://www.consumentenbond.nl/gezond-eten/bokashi-fermenteeremmer
Instructie video:
https://youtu.be/AyK5l0EIldU
Instructie inclusief verwerking van de emmer:
https://youtu.be/FhAd3Rou_Hs